Wrocław
2023-09-11
·
W szkołach ponadpodstawowych przedmiot
podstawy przedsiębiorczości zostanie zastąpiony przez przedmiot biznes i
zarządzanie, z którego będzie można zdawać egzamin maturalny w 2027 r.
·
W klasach 7 i 8 szkół podstawowych oraz
w szkołach ponadpodstawowych możliwe będzie nauczanie łaciny jako drugiego
języka obcego i z czasem zdawanie z niej egzaminu maturalnego.
·
Uczniowie klas czwartych szkół
podstawowych otrzymają laptopy (w skali Polski jest ich 394 tys., na Dolnym
Śląsku 28,5 tys.). Każdego kolejnego roku Ministerstwo Cyfryzacji finansować
będzie zakup laptopów dla uczniów klas czwartych.
·
Nauczyciele zatrudnieni w szkołach
otrzymają bony 2,5 tys. zł. na zakup laptopów.
·
Legitymacje uczniowskie co do zasady
będą miały postać aplikacji, na wniosek rodzica lub pełnoletniego ucznia mogą
mieć tradycyjny kształt.
·
Powstaną Branżowe Centra Umiejętności
wspierające kształcenie zawodowe.
Na Dolnym Śląsku zostanie utworzonych 7 takich jednostek, w całym kraju ma być
ich 120.
·
Drugi rok z rzędu w szkołach ponadpodstawowych
wdrażany jest przedmiot Historia
i Teraźniejszość. Zgodnie z przepisami prawa o wyborze podręcznika decyduje
wyłącznie nauczyciel przedmiotu.
·
W szkołach przeprowadzony zostanie
ogólnopolski sprawdzian sprawności fizycznej uczniów (odtąd będzie powtarzany
co roku). Jego celem jest diagnoza kondycji fizycznej młodych Polaków oraz
wyselekcjonowanie przyszłych mistrzów
i reprezentantów kraju.
·
Wzrośnie zatrudnienie nauczycieli
specjalistów: psychologów, pedagogów, pedagogów specjalnych, logopedów,
terapeutów. W skali kraju etatów wsparcia było 22 tys. w r. sz. 2021/2022, 42
tys. w r. szk. 2022/2023; teraz będzie 51 tys..
Odpowiednio powiększona została subwencja oświatowa. Zwiększenie pomocy
psychologiczno-pedagogicznej to odpowiedź na potrzeby społeczne i zagrożenia
cywilizacyjne. Szkoła, która stanowi ważną część polskiego państwa, skuteczniej
będzie spieszyć z pomocą potrzebującym.
·
Do szkół ponadpodstawowych drugi rok z
rzędu trafił znacząco liczniejszy rocznik,
na Dolnym Śląsku to 38 tys. uczniów. Aby zapewnić kadrę pedagogiczną
wprowadzono przepis umożliwiający pracę nauczycieli w wymiarze ponad 1,5 etatu.
Ponadto po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty organ prowadzący może
zdecydować o prowadzeniu części zajęć dydaktycznych danej szkoły w innej lokalizacji. Kolejny
rocznik (obecna klasa 8) liczy 17 tys. uczniów, a następne mają po ok. 28,5
tys. osób.
·
Kontynuowane będą ministerialne programy:
Laboratoria Przyszłości (do szkół podstawowych w całym kraju trafił sprzęt za
1,2 mld zł; tym roku program obejmie szkoły ponadpodstawowe), Aktywna Tablica,
Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa, Posiłek w szkole i w domu, Poznaj Polskę
(w r. szk. 2023/24
w programie będą mogli wziąć udział wszyscy uczniowie; od wiosny 2024 r. każda
klasa za pieniądze z programu będzie mogła wyjechać na dwudniową wycieczkę
dydaktyczną w ciekawe i ważne dla każdego Polaka miejsca naszego kraju).
W szybkim tempie modernizują one oświatę, pozwalają
pełniej rozkwitnąć talentom, wspierają potrzebujących. Służą lepszemu
wychowaniu i wykształceniu młodego pokolenia. Ze wszech miar warto skorzystać z dużych środków, które
są przeznaczane na te programy.
·
Polska gospodarka się rozwija, a
bezrobocie jest jednym z najniższych w Unii Europejskiej. Z danych Dolnośląskiego
Urzędu Pracy wynika, że w naszym województwie wszystkie zawody są deficytowe,
wszędzie brakuje pracowników. Trudno się więc dziwić, że brakuje ich także w
oświacie. Z informacji przekazywanych przez dyrektorów szkół, przedszkoli i
placówek oświatowych
do kuratorium wynika, że wakatów w pełnym i niepełnym wymiarze jest obecnie 879
co stanowi 1,8 % nauczycieli na Dolnym Śląsku. Rozwiązaniem jest przydzielanie
godzin ponadwymiarowych, zatrudnianie emerytów i osób na nauczycielskich
świadczeniach kompensacyjnych, a także - za zgodą kuratora oświaty - o
niepełnych (zbliżonych) kwalifikacjach.
·
Według danym Ministerstwa Edukacji i
Nauki średnie wynagrodzenie nauczycieli (uwzględniające poza pensją zasadniczą
inne składniki wynagrodzenia np. wysługę, godziny ponadwymiarowe, zastępstwa
doraźne, nagrody, dodatki) w 2023 r. wynosi miesięcznie: 4777, 86 zł brutto dla
nauczyciela poczatkującego, 5733,43 zł brutto dla nauczyciela mianowanego,
7326,06 zł brutto dla nauczyciela dyplomowanego. Nauczyciele dyplomowani
stanowią ponad 60 % nauczycieli zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela.
·
Nauczyciele od 1.01.2024 r. otrzymają
podwyżki wynagrodzenia zasadniczego
w wysokości od 12,3 do 20% (w zależności
od szczebla awansu zawodowego; prognozowana inflacja ma wynieść wtedy 6-6,5%;
prace nad budżetem trwają)
·
Po rozmowach z NSZZ „Solidarność” minister
edukacji i nauki prof. P. Czarnek
i wiceminister D. Piątkowski zapowiedzieli na jesieni br. podwyższenie minimalnej
wartości dodatku za wychowawstwo w szkole z 300 zł do 600 zł, przyznanie
nauczycielom 2-3 dni urlopu na żądanie oraz wprowadzenie nagrody jubileuszowej
dla nauczycieli po 45 latach pracy. Zgodnie z przepisami prawa wysokość dodatku
za opiekę nad grupą dzieci w przedszkolu ustala suwerennie organ prowadzący.
·
Co roku znacząco i ponad inflację rośnie
subwencja oświatowa - w 2022 r. wyniosła 53,3 mld zł, w 2023 r. 64,5 mld zł, w
2024 r. będzie to 76,6 mld zł.
·
W ostatnich latach zmniejszyła się
szkolna biurokracja: zlikwidowano obowiązek przeprowadzania ewaluacji
wewnętrznej, jeden z czterech szczebli awansu zawodowego, ocenę dorobku zawodowego (za okres stażu; ocena
pracy pozostała). Kuratorium jako organ nadzoru pedagogicznego wymaga jedynie
dokumentacji wynikającej z ustaw i rozporządzeń. Szkoły, przedszkola i placówki
same decydują
o wewnętrznej sprawozdawczości i dokumentacji. Zdarza się np., że wprowadzają
obowiązek przedstawiania przez nauczycieli rozkładów materiału i planów
wynikowych, do czego żadne przepisy prawa nie zobowiązują.
·
Minister nauki i szkolnictwa wyższego
prof. P. Czarnek powołał zespoły ekspertów, które pracują nad odchudzeniem
podstaw programowych poszczególnych przedmiotów. Zmiany mogłyby zostać
wprowadzone z początkiem r. szk. 2024/2025.
Szkoła
jest wyjątkowym miejscem spotkania, kształcenia, wychowania, wzrastania. Jest
wspólnotą, dobrem wspólnym, które od każdego jej uczestnika zależy. Dziękując
za wszystkie dotychczasowe działania na rzecz edukacji bardzo proszę o rzetelną
pracę
i zaangażowanie, empatię i solidarność. Proszę o zgodę, która - jeśli
powszechna i szczera - naprawdę buduje. W bezprecedensowo trudnych czasach, po
3 latach pandemii koronawirusa i w drugim roku barbarzyńskiej agresji Rosji na
Ukrainę, w dobie napięć i podziałów społecznych, jest ona wyjątkowo potrzebna.
Problemy i konflikty warto rozwiązywać
w społecznościach szkolnych, w spokoju i dialogu. Nie ma wszak sprawy, której
nie dałoby się załatwić w merytorycznej dyskusji i poważnej rozmowie.
Gorąco polecam Państwu
poruszający film „Raport Pileckiego”, który wszedł
na ekrany 1 września br.. Opowiada on o losach rotmistrza Witolda Pileckiego,
żołnierza Armii Krajowej, postaci niezwykłej, prawdziwego herosa. Rtm. W.
Pilecki walczył
z Sowietami w 1920 r., brał udział w wojnie obronnej Polski w 1939 r. oraz w
Powstaniu Warszawskim w 1944 r., prawie 3 lata spędził w niemieckim obozie
zagłady w Auschwitz organizując tam siatkę konspiracyjną, sporządził
wstrząsający raport opisujący los więźniów i funkcjonowanie obozu. Po wojnie
zaangażował się w antykomunistyczną działalność, po wyjątkowo brutalnym
śledztwie został zamordowany w ubeckim więzieniu przy
ul. Rakowieckiej na Mokotowie w Warszawie w dniu 25 maja 1948 r. Miejsce pochówku
ciała tego czystej próby bohatera do dziś pozostaje nieznane. „Raport
Pileckiego” powinien obejrzeć każdy Polak, szczególnie młode pokolenie. Dlatego
bardzo proszę
o zorganizowanie szkolnych wyjść do kina oraz zabranie swoich pociech na seans.
Z uwagi na drastyczność scen rekomenduję udział uczniów klas starszych szkół
ponadpodstawowych. Wyjście do kina powinno zostać poprzedzone lekcją historii,
tak, aby uczniowie zrozumieli prezentowane treści.
W
nowym roku szkolnym życzę Państwu, Państwa uczniom, wychowankom
i pociechom zdrowia, realizacji planów, spełnienia marzeń, wielu sukcesów,
optymizmu
i uśmiechu. Niech się dobrze dzieje w Państwa domach, szkołach, przedszkolach
i placówkach! Niech to będzie dobry rok dla całej naszej dolnośląskiej oświatowej
rodziny!
Z wyrazami szacunku
Roman Kowalczyk
Dolnośląski Kurator Oświaty
